Kongresuak eta jardunaldiak
KONGRESUA "KONTZILIAZIORAKO BIDEAK IREKITZEN"
Eusko Jaurlaritzako Familia eta Haurren Zuzendaritzak Kontziliaziorako bideak irekitzen kongresua ospatu zuen ekainaren 14an eta 15ean Gasteizko Europa Biltzar Jauregian.
Biltzarra esperientziak, ideiak eta proposamenak eskaintzeko gune gisa sortu zen, hausnarketa-prozesuak errazteko eta kontziliazioa hobetuko duten ekimenak abian jartzeko.
Biltzarra bi jardunaldi independente baina osagarritan planteatu zen, kontziliazioaren hainbat alderditan eragina zutenak. Horrela:
- Hilaren 14ko jardunaldia lanaren kudeaketan eta antolaketan malgutasuna erraztera bideratutako ideiak eta proposamenak hurbiltzeari eskaini zitzaion, eta, beraz, bereziki enpresariei zuzendu zitzaien, helburu hori lortzeko eragile nagusia baita.
- Hilaren 15eko jardunaldia, bestalde, tokiko eremuan kontziliazioari laguntzeko baliabideen horniduran zentratu zen, administrazioei eta Hirugarren Sektore Sozialari familientzako kontziliazio-zerbitzuak ezartzen lagun diezaieketen esperientzia instituzionalak eta komunitarioak hurbilduz.
Biltzarrean hogei hitzaldi baino gehiago izan ziren, kontziliazioarekin lotutako hainbat arlotan adituak diren beste hainbeste pertsonaren eskutik, eta ikuspegi desberdinak eman zituzten: paradigma berrietara hurbiltzea, unibertsitate-ikerketaren ikuspegi akademikoa eta ebidentzia zientifikoa, genero-ikuspegia, berrikuntza eta proposamen berritzaileak, kontziliazioaren aldeko apustua egiten duten enpresen lehen eskuko esperientziak, enpresei laguntzeko baliabide instituzionalak, familiei kontziliazioa errazteko proiektuak eta zerbitzuak aurkeztea, etab.
EKAINAK, 14
- Paradigma-aldaketa eta egokitzeko beharra. Kontziliazioa bitarteko eta helburu gisa.
- Lana eta uztartze-neurriak malgutzea.
- Ekimen berritzailea: astean 4 eguneko jardunaldia.
- Kontziliazioa eta lidergoa. Genero-ikuspegitik egindako ekarpenak.
- Kontziliaziorako enpresei laguntzeko baliabideak.
- Esperientzien Mahaia: kontziliazioari buruzko enpresak.
EKAINAK, 15
- Familia-politikak eta kontziliazioa.
- Erakundeek eta hirugarren sektoreak kontziliazioa errazteko hainbat modu
- Esperientzia-mahaiak: kontziliaziorako laguntza-zerbitzuak (instituzionalak eta komunitarioak)
Ekainaren 14a, asteazkena
"Inaugurazioa"
Hizlaria: Iñigo Urkullu (Lehendakaria).
“Nola motibatu kontziliazio soziala eta profesionala: paradigma berria behar berrietarako”
Hizlaria: Alfonso Alcántara (Profesionalak eta taldeak motibatzen dituen hizlaria).
“Kontziliazioaren aukera: behar anitzetarako ereduak eta dimentsioak”
Hizlaria: Leire Gartzia (Deusto Business School- Deusto Unibetsitateko ikertzaile eta irakaslea).
“Ekimen berritzailea: «4 day week» (Astean 4 eguneko lanaldia)”
Hizlaria: Dale Whelehan (CEO 4 Day Week Global).
Ponentziaren itzulpena (MP3, 51 MB) 
Mahaia: “Kontziliazioa eta lidergoa”
Hizlaria: Nerea Ibáñez, EnpresariAK (Euskadiko Enpresari, Zuzendari eta Profesionalen Federazioko presidentea).
Hizlaria: Ane Miren Fernández (Emakunde-Emakumearen Euskal Erakundeko Programak eta Prestakuntza arloko teknikaria). Bai Sarea, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Lankidetza Erakundeen Sarea.
“Erakundeentzako laguntza baliabide batzuk”
Hizlaria: Lide Amilibia (Gizarte Politiketako sailburuordea).
Hizlaria: Fernando Sierra (EUSKALITeko zuzendaria).
Hizlaria: Juan Mancisidor (FABRIKAko zuzendaria).
"Bakarrizketa"
Hizlaria: Sergio Arrospide (bakarrizketaria).
Esperientzia mahaia: “Kontzilia enpresak”
Hizlaria: Susana García (Cosmo Consult Spain-eko Giza Baliabide arduraduna).
Hizlaria: Ianire Flores (GKN Driveline, Giza Baliabideak).
Hizlaria: Félix Sáenz de Ugarte (URKIDE Ikastetxeko Kalitate arduraduna).
Hizlaria: Cristina Olloqui (Grupo Uvesco, Pertsonen Garapena eta Barne-Komunikazioa).
Ekainaren 15a, osteguna
“Familia-politikek europan duten eragina. Familia-ikuspegiaren egokitasuna”
Hizlaria: Marta Ortega Gaspar (Malagako Unibertsitateko Soziologiako irakasle titularra. Ikertzaile bisitaria da Milango Sacro Cuore Unibertsitate Katolikoan).
“Teoriatik praktikara. Nazioarteko jardunbide egokien aurkezpena (instituzionalak eta komunitarioak)”
Hizlariak: Ainhoa Carcavilla Ibarguen, (SIISeko teknikaria, Eguia-Careaga Fundazioa) eta Ane Izagirre Arratibel (UPV-EHUko doktoregaia).
Esperientzia mahaia:“Kontziliatzen laguntzeko proiektuak”
Hizlaria: Julia Mª Quirós (Gijongo Udaleko Sustapen, Garapen eta Berrikuntza Zerbitzuko burua). 11* 12 Programa.
Hizlaria: Josefina Altès Campà (boluntario seniorra eta Denboraren Bankuen Sare Solidarioaren koordinatzailea). Denboraren bankuak.
Hizlaria: Pilar Valle (Adinekoen zerbitzuko zentro eta programa komunitarioen arloko burua, Gizarte Politiketako Departamentua, Gasteizko udala). Maiteki Programa.
Hizlaria: Cristina Mendia (AFAEko zuzendaria). «Maitea» aplikazioa.
“Kontziliaziorako tresnak“
Hizlaria: Irune Muguruza (Familia eta Haurren zuzendaria, Eusko Jaurlaritza).
"Ondorioak"
Hizlaria: Iban Garate (kongresuko aurkezlea).
"Amaiera"
Hizlaria: Nerea Melgosa Vega (Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua).
Biltzarrean, parte hartzeko dinamika bat egin zen, eta bertaratutakoek ekarpenak eta proposamenak egin ahal izan zituzten galdera baten inguruan:
Nola lagun diezazukete erakunde publikoek, zure enpresak eta zure lankideek?
Hurrengo infografian ikus ditzakezu dinamikaren emaitzak.
Ekainaren 14an, Iñigo Urkullu Eusko Jaurlaritzako lehendakariak hasiera eman zion kongresuari, kontziliaziorako bideak irekiz.
Alfonso Alcántarak kontziliaziorako ateak irekitzera motibatu zituen enpresak eta erakundeak, kultura positiboa sortuz, eta ahalik eta modu bidezkoenean egitera, kontziliaziorako kultura positiboa sortzen saiatuz, neurriak pertsonalizatuz, aplikatzeko aukera funtzio eta beharren arabera egokituz, eta modu gardenean. Kontziliazioak talentua atxikitzeko eta erakartzeko duen garrantzia azpimarratu zuen, baita ongizatean ere, depresioa eta antsietatea izateko aukera murriztuz. Kontziente izatearen garrantzia azpimarratu zuen, kontziente izatea ez dela beti bidezkoa, baina beti dela egokia. Eta kontziliatzen ez dutenen konpentsazioaren beharra azpimarratu zuen.
Leire Gartziak erakunde jakin batean zer kontziliazio-neurri aplika daitezkeen ezartzerakoan kontuan hartu beharreko alderdiak antolatzen lagundu zigun: zenbat denbora lan egiten den, nondik lan egiten den, nola lan egiten den eta zer tresnarekin lan egiten den.
Kontziliazioaren kulturari bide ematearen garrantzia azpimarratu zuen, kontziliazioa integratzen duen eta pertsonen zaintza azpimarratzen duen kultura baita. Presentzialtasunaren ustea alde batera uztea eta konfiantzaren kulturari ateak irekitzea, erantzukizun-postuetatik abiatuta, eta pertsonei erakundean ezarritako neurriak hartzeko bidea ematea. Bide horretan erresistentziak aurkituko ditugula gogorarazi zuen, bai, baina gainditu daitezke, laguntza behar duten eragileekin koordinatuta lan egiten bada (erakundeak, enpresaren/erakundearen zuzendaritza, lidergoa (erdi-mailako buruzagitzak) eta lantaldeak osatzen dituzten pertsonak).
Azkenik, legezko neurriak aipatu zituen, hala nola lanaldia murriztea edo zaintzeko eszedentzia, lanari uko egiteko edo lanpostuz igotzeko aukera galarazteko balizko neurri gisa. Kontziliazioa lantzeko aukera-sorta bati buruz hitz egin zuen, enpresa bakoitzaren errealitatearen eta beharren arabera aplikatu beharreko hainbat neurri planteatuz.
Dale Whelehanek 4 eguneko lanaldira hurbildu gintuen, denbora gehiago lan egiteak produktibitate handiagorik ez dakarrela oinarri hartuta. Goiz berria taxutzeko beharra azpimarratu zuen, argi baitago pandemiatik krisi global bat dagoela, eta osasun mentalari eta pertsonen ongizateari eragiten diela. Beraz, giza esku-hartzeak eskala globalean izan behar du.
4 day week eredua 100-80-100 printzipioan oinarritzen da. Printzipio horrek defendatzen du produktibitatearen % 100 manten daitekeela denboraren % 80 lan eginez eta soldataren % 100 mantenduz. Hori lortzea posible da, baina prozesuetan eta lan egiteko moduan aldaketak aplikatzea eskatzen du: produktiboak diren bilerak antolatu behar dira, zereginak erraztuko dituzten tresna informatikoetan oinarritu behar da, eta distrakzioak saihestu behar dira. Aldaketa horiei esker, egunean galdutako lanorduak aurreztu daitezke, eta horrek asteko lanegun bat gutxiago ekar dezake. Enpresa bakoitzak bere egoera aztertu eta prozesuak hobetuko dituzten aldaketak nola integratu erabaki behar du. Pilotajeetan lortutako emaitzek kontziliazio hobea, osasun hobea, buru-karga txikiagoa eta aisialdirako denbora gehiago bezalako hobekuntzak aipatzen dituzte.
Gainera, belaunaldi berriak teknologiarekin hezi dira, asko aldatzen dira lanez, eta horren ondorio dira etengabeko aldaketarekin lotutako kostuak eta talentuari eusteko zailtasunak. Une honetan automatizazioa beharrezkoa da, eta langileak sormenez pentsatzeko denbora izan dezan utzi behar zaio. Lan egiteko modua aldatu da, orain ez da lan egiten enpresak nahi duenean, baizik eta lan egitea beharrezkoa den momentuan.
Nerea Ibañezek, EnpresariAK elkarteko lehendakariak, emakumeek lan-eremuan aukera-berdintasuna izatearen garrantzia azpimarratu zuen. Emakumeen lidergoa eta emakumeek beren lanak garatzeko duten gaitasuna lantzea. Aldaketa kuantitatiboaren beharra, baina baita kualitatibotik ere, eredu berriak sortuz, produkzio-lanak zein zaintza-lanak integratuko dituztenak, bigarren hauek funtsezko aldagaia baitira. Garrantzitsua da kontziliazioaz, malgutasunaz eta erantzunkidetasunaz hitz egitea, hau da, pertsonen beharrez.
Ane Miren Fernández Emakundeko teknikariaren eskutik ezagutu genuen Bai Sarea berdintasunarekin konprometitutako erakundeen sarea. Erantzunkidetasunetik haratago joateko beharra azpimarratu zen, prozesuen iraunkortasuna bermatzen saiatzeko.
Lide Amilibia sailburuordeak Sailaren kontziliazio-politiketara eta enpresei kontziliatzen laguntzeko abian jarritako ekimenetara hurbildu gintuen. Kontziliazioan hazteko enpresei eskaintzen zaien ibilbidera hurbildu gintuen. Ibilbide horretan, laguntza ekonomikoa ematen zaie diagnostiko bat eta lehen kontziliazio-plan bat egin ahal izateko, Kontzilia informazio-zerbitzua (Kontzilia webgunea, bi hilez behingo Newsletter bat eta banakako kontsulten online zerbitzu bat barne hartzen dituena) eta Kontzilia Komunitatea, kontziliazioan interesa duten enpresentzako prestakuntza- eta ikaskuntza-foro kolektiboa, kontziliazio-neurriak abian jartzeko bidean laguntzen diena.
Euskaliteko zuzendari Fernando Sierrak gogorarazi zigun kontziliatzea estrategikoa dela eta enpresen enpresa-kulturaren barruan 4 joera daudela: xedea, pertsonen banakako kudeaketa, malgutasuna eta talentuaren erakarpena eta leialtasuna.
Juan Mancisidor, Fabrikaren zuzendariak, konfiantzan oinarritutako proiektu partekatu bat sortzearen garrantzia azpimarratu zuen, bai eta interes eta helburu komunak eta norbanakoen behar eta interesak kontuan hartzearena ere.
Kontzilia enpresen esperientzien mahaiak kontziliazioaren bidean ikasitako esperientziak partekatu zituzten lau enpresa oso desberdin bildu zituen.
Cosmo Consult Spain-ek "Freedom with responsabilities" delakoaren errealitate batera hurbildu gintuen, ordutegiaren eta espazioaren erabateko malgutasuna suposatzen duena. Pertsonen egoeretara eta aldaketetara eta beharretara egokitzearen garrantzia azpimarratu zuen. Etorkizunerako erronka bat utzi zigun: ingurune digital batean gizatiarragoa izatea.
GKN Drivelinek, nahitaezko presentzia duen industria-enpresak, nabarmendu zuen oso garrantzitsua dela konponbideak bilatzea lanpostuak bateratzeko eta plantillan behar desberdinak daudela kontuan hartzeko (seme-alabak zaintzeaz gain, beste interes pertsonal batzuk ere badaude). Zenbait kontziliazio-neurrik kostu txikia eta eragin handia dute.
Urkide Ikastetxeak kontziliazioaren bere errezeta aurkeztu zigun eta kontziliazioaren balioan sozialki heztearen garrantzia azpimarratu zuen.
Grupo Uvesco, urte gutxian bere tamaina biderkatu duen supermerkatu enpresa, biltegiak, supermerkatuak eta bulegoak dituena. Pertsonak zaintzearen garrantzia azpimarratu zuen, bezeroei erosketa-esperientziarik onena eskaini ahal izateko. Era berean, enpresen errealitatera egokitzearen garrantzia azpimarratu zuen, lan motetara eta beharretara egokitutako neurriak eta irtenbideak pentsatuz.
Ostegunean, ekainaren 15ean, erakundeek eta hirugarren sektoreak familiei kontziliazioa nola bultza diezaieketen aztertzen da:
Eguia-Careaga Fundazioaren SSIS zerbitzuak ikerketa baten emaitzak partekatu zituen. Azterlan horretan, erakundeek edo gizarte-erakundeek abian jarritako ekimen publiko eta pribatuak aurkitu dira, familiei seme-alabak zaintzeko kontziliazio-zerbitzuak emateko. Nazioko eta nazioarteko hainbat esperientzia zehatz ekarri zituzten, eremu publikoan, pribatuan eta komunitarioan lanaren antolaketa eta zaintzarako laguntza formala malgutzea ahalbidetzen dutenak. Esperientzia horiek hainbat ekimen-motatan bereiz daitezke: malgutasuna antolaketan, laguntza-zerbitzuak, hazkuntzarako prestazioa, laguntza komunitarioa eta prestakuntza-ekintzak.
Familiei kontziliatzen lagun diezaieketen lau ekimen zehatz bertatik bertara ezagutzeko aukera izan genuen:
- Gijongo Udalak sustatutako 11x12 programaren esperientzia. Programa horrek zaintza-denbora eskaintzen du eskola-ordutegiaren ondoren, lanegunetan eta oporraldietan.
- Maitea aplikazio informatikoa, guraso bakarreko familiei gizarte-laguntzako sare bat sortzen laguntzeko.
- Denbora-bankuak esperientzia 44 herrialdetan dago martxan, eta horietan balio berdinez zerbitzuak trukatzen dira, komunitatearen egoera hobea izan dadin.
- Eta Gasteizko Udalaren "Maiteki" programa, mendeko pertsonak ardurapean dituzten familiei kontziliatzen laguntzeko hainbat zerbitzu eskaintzen dituena, zaintza-harremana hobetuz, ahalegina arinduz eta zaintza partekatuz.
Irune Muguruzak, Eusko Jaurlaritzako Familia eta Haurren zuzendariak, familia-politikak eta planteatzen dituen baliabideak azaldu zituen: lanaldi-murrizketaren edo eszedentziaren bidez kontziliatu behar dutenentzat dirulaguntzak, hazkuntzarako laguntzak, ikerketa eta kontziliazio erantzukidea sustatu nahi dutenentzat interesgarriak diren beste ekimen batzuk.
Azkenik, Nerea Melgosak, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak, amaiera eman zion biltzarrari, bertaratutakoekin partekatuz, bizipen pertsonaletatik hasi eta kontziliazio erantzukideari buruz Eusko Jaurlaritzak egindako proposamenera arte.
